Metáforas e adiviñas

Estes días andamos en sexto de Primaria a traballar os recursos literarios (a personificación, a hipérbole...). Un dos máis importantes e empregados é a metáfora. 

A metáfora é ese recurso no que se relacionan dous elementos con algunha semellanza entre si (sen usar partículas comparativas). Estes elementos serían o Termo Real (R) e o Termo Imaxe (I). Así, se dicimos:

Os teus dentes son perlas brillantes

Temos unha metáfora que relaciona o Termo Real (R) dentes co Termo Imaxinario (I) perlas brillantes. Evocamos daquela a imaxe duns dentes brancos e relucentes como perlas.

As adiviñas populares tamén recorren con moita frecuencia ao recurso da metáfora. Por exemplo:

Ten un dente e tira pola xente (Solución: a campá)

Nesta adiviña, o Termo Real (R) campá relaciónase co Termo Imaxinario (I) [boca] dun só dente; é dicir, o badalo da campá sería o único dente dunha boca. Se somos hábiles recoñecendo os elementos da metáfora, tamén temos máis doado dar coa solución da adiviña. 

Queres practicar? Os alumnos e alumnas de sexto de Primaria prepararon este vídeo para convidarte a «xogar ás adiviñas». Adiante! Cantas das resolvido?

A lírica: métrica, estrofas...

Hoxe imos repasar os trazos básicos do xénero lírico. O primeiro que debes facer é ler con atención os subapartados 2.1 O xénero lírico (páxs. 22-23) e 4 A linguaxe literaria (páxs. 25-27). Relé a definición xeral do xénero, a análise métrica, os tipos de estrofas e os recursos estilísticos.

Para poder recoñecer os tipos de estrofas, aquí tes estas imaxes que nos amosan desde as máis breves e simples (pareado, tercetiña...) ás máis longas e complexas (romance, soneto...).

Tamén podes consultar os tipos de estrofas nesta presentación.

Agora poñamos en práctica estes coñecementos. Deseguido, o soneto «Bendito sexa o ano, o mes, o día» de Darío Xohán Cabana. Leo con calma, en voz alta se é posible, e procura captar o seu sentido. Lembra que hai unha voz poética que busca expresar unha idea.

Bendito sexa o ano, o mes, o día
que te encontrei no medio do camiño
e andabas escollendo a flor do espiño
sen te mancar na espiña que fería;

bendita sexa a hora en que eu prendía
no teu claro mirar de trigo e liño
e o instante en que probei o manseliño
mel da palabra túa de amavía:

bendito sexa o intre e o segundo
en que determinei ser teu amigo
e camiñar contigo polo mundo.

bendito sexa o porto e a cidade
onde embarquei pra navegar contigo
nun navío de amor e de saudade.

Agora vai aquí e realiza as actividades interactivas que se propoñen sobre este poema (marca a opción «Mostrar todas as preguntas»). Cando remates, comproba os teus propios resultados. Non é preciso que me envíes nada por MOODLE.

O xénero lírico

Hoxe imos regresar ao tema 1 do noso libro. En concreto, imos repasar os trazos básicos do xénero lírico. O primeiro que debes facer é ler con atención o subapartado 2.1 O xénero lírico (páxs. 22-23). Repara na definición xeral do xénero, en como se analiza a métrica dun poema (medida e rima) e nas estrofas.

Para completar esta información, se o necesitas, podes consultar a entrada na galipedia sobre estrofas e recursos estilísticos.

E para acabar o repaso deste contido, dedícalle 10 minutos a este útil vídeo no que se nos explican dunha forma moi clara os trazos básicos do xénero lírico.

Agora poñamos en práctica estes coñecementos. Deseguido, o soneto «Bendito sexa o ano, o mes, o día» de Darío Xohán Cabana. Leo con calma, en voz alta se é posible, e procura captar o seu sentido. Lembra que hai unha voz poética que busca expresar unha idea.

Bendito sexa o ano, o mes, o día
que te encontrei no medio do camiño
e andabas escollendo a flor do espiño
sen te mancar na espiña que fería;

bendita sexa a hora en que eu prendía
no teu claro mirar de trigo e liño
e o instante en que probei o manseliño
mel da palabra túa de amavía:

bendito sexa o intre e o segundo
en que determinei ser teu amigo
e camiñar contigo polo mundo.

bendito sexa o porto e a cidade
onde embarquei pra navegar contigo
nun navío de amor e de saudade.

Agora vai aquí e realiza as actividades interactivas que se propoñen sobre este poema (marca a opción «Mostrar todas as preguntas»). Cando remates, fai pantallazos ou fotos dos teus resultados e envíamos por MOODLE.