Se cadra, non lembras o Festival de Eurovisión do ano 2017. Pois estivemos de celebración! De entre ducias de cancións en inglés cantadas por representantes de países de toda Europa, a gañadora foi «Amar pelos dois», unha balada en portugués, ese idioma fillo do galego-portugués medieval. Un mozo lisboeta, Salvador Sobral, foi o vencedor cantando na súa propia lingua.
A vinculación do galego co portugués fai que poidamos entendernos, sen grandes dificultades, cuns 215 millóns de persoas do ámbito da lusofonía. Se, ademais, falas castelán e inglés, podes chegar a comunicarte en total con case 1000 millóns! Todo son vantaxes!
No seguinte vídeo temos informativos de varios países da lusofonía. Podemos apreciar distintos acentos (ou «sotaques» como din eles) mais a comprensión é ben doada.
Aquí vai unha sinxela tarefa: resolver este encrucillado creado a partir da letra de «Amar pelos dois», de Salvador Sobral. Escoita a canción dúas ou tres de veces e, se ves que o necesitas, consulta a letra (aquí). Finalmente, imprime o PDF e tráeo o próximo día resolto.
Xa estamos no día 18 de 21DEG! Se cadra, non lembras o Festival de Eurovisión do ano 2017. Pois estivemos de celebración! De entre ducias de cancións en inglés cantadas por representantes de países de toda Europa, a gañadora foi«Amar pelos dois», unha balada en portugués, ese idioma fillo do galego-portugués medieval. Un mozo lisboeta, Salvador Sobral, foi o vencedor cantando na súa propia lingua.
Como vemos no seguinte vídeo, recentemente Salvador Sobral deu un concerto en Santiago. Alí referiuse a si mesmo como «galego do sur».
A vinculación do galego co portugués fai que poidamos entendernos, sen grandes dificultades, cuns 215 millóns de persoas do ámbito da lusofonía. Se, ademais, falas castelán e inglés, podes chegar a comunicarte en total con case 1000 millóns! Todo son vantaxes!
Escoita agora a interesante mensaxe que nos envía Isadora, alumna do IES Francisco Daviña Rey de Monforte de Lemos. Realmente convida á reflexión o que nos conta.
Imos entón co «Como che vai?»
—Algo interesante que contar en relación con estes últimos días? Que esperas ter conseguido cando remate o proxecto?
—Que opinas do feito de que Salvador Sobral gañase Eurovisión cantando en portugués?
—Cres que tamén podería chegar a ser gañadora unha canción en galego? Por que?
—Viaxaches algunha vez a Portugal ou a outro lugar de fala portuguesa? Resultouche alí difícil entenderte coa xente?
—Entendiches ben o que dixo Isadora? Que opinas dos seus diferentes comentarios: a súa boa adaptación a Galicia, o descoñecemento do galego no Brasil, o galego para a comunicación internacional?
—E sobre que ela fale de si mesma como «galega de alén do mar», igual que Sobral faino como «galego do sul»?
No apartado de Lingua e sociedade da unidade 3 (páxs. 68-70) traballamos o plurilingüismo no mundo e no Estado español. Lendo a información destes apartados, observamos que o normal no planeta é a diversidade lingüística e non a uniformidade. Isto mesmo se trata con detalle no vídeo que o curso pasado prepararon os compañeiros e compañeiras de 3ESO.
Como vemos na unidade, tamén a península Ibérica é un exemplo desta realidade plurilingüe. Nela podemos atopar nove idiomas.
A forma en que estas linguas se distribúen compréndese ben se observamos este mapa dinámico, que amosa a evolución lingüística na península desde o ano 1000 ata a actualidade.
No seguinte vídeo, podes escoitar cancións nestas nove linguas. Moitas, de seguro, será a primeira vez que as escoitades. Os subtítulos son de agradecer!
Xa estamos comezando un novo curso. Se reparas na páxina 16 do teu libro de texto, verás que as linguas están constituídas por signos que emitimos oralmente: os signos lingüísticos. Un signo lingüístico é a unión inseparable de dous compoñentes que o lingüista Saussure denominou significante (grupo de sons que asociamos a un concepto) e significado (idea ou concepto que asociamos a un significante). Esta dobre cara do signo remite sempre a unha realidade ou referente.
O seguinte esquema exemplifica graficamente esta idea.
O signo lingüístico é arbitrario e convencional, é dicir, non hai ningunha razón para que o can se chame can. Así, cada cultura desenvolve, para un mesmo significado, o seu propio significante: can, perro, dog...
O signo lingüístico é tamén articulado, isto é, tanto significado como significante poden dividirse en unidades máis pequenas que se combinan para formar novos signos (/kán/ –> /pán/ –> /tán/; ‘animal’ ‘canino’ ‘doméstico’ –> ‘animal’ ‘felino’ ‘doméstico’).
Para que che quede algo máis claro, e tamén para que practiques un chisco o teu portugués, aquí tes un breve vídeo sobre o signo lingüístico. Seguro que o pillas todo!
Dálle unha lectura aos recadros sobre prefixos e sufixos das páxinas de 181 e 203 do teu libro. Recordarás que estes son morfemas derivativos, é dicir, os que se engaden ao lexema para formar palabras derivadas, que cambian substancialmente o significado da palabra simple.
Mentres os morfemas flexivos (gat-o, gat-os) informan sen máis de trazos como xénero e número, os morfemas derivativos achegan un novo significado que mesmo chega a cambiar a propia categoría gramatical da palabra primitiva (sabor –substantivo–, saboroso–adxectivo–, saborear –verbo–). Estes morfemas derivativos constitúen o procedemento máis habitual e efectivo de formación de novas palabras.
Segundo a súa posición dentro da palabra, distinguiamos entre prefixos (MDP) e sufixos (MDS):
• Prefixos (MDP): sitúanse antes do lexema. Caracterízanse por non cambiaren nin a referencia nin a categoría gramatical da palabra da que derivan, só varían ou matizan o seu significado: atípico ou analfabeto (‘negación ou privación’), prehistoria (‘anterioridade’), bilingüe (‘dúas veces, dous’), refacer (‘repetición’), desfacer (‘contrario de’)...
• Sufixos (MDS): sitúanse despois do lexema. Poden ser:
—Derivativos: modifican a referencia e, moitas veces, a categoría gramatical da palabra da que proceden (son transcategorizadores): dentame (‘colectivo’), casamento (‘acción ou proceso’), libraría(‘lugar’), xornalista (‘profesión’)...
—Diminutivos e aumentativos: engaden nocións de tamaño: caderniño (‘diminutivo’), zapatón (‘aumentativo’).
—Apreciativos: non modifican nin a referencia nin a categoría gramatical da palabra base, senón que a dotan de matices de afectividade: rapaciña ou gordecho (‘apreciativos positivos’), cuartucho ou casuca (‘apreciativos negativos’).
Aquí tes un breve vídeo didáctico que che servirá de apoio. En portugués! Seguro que comprendes ben: xa dominas o portugués 😉 e o contido é común ao galego.
Como tarefa, hoxe fai as actividades en liña que atoparás aquí, aquí e aquí. Repara en que a actividade 1 e 3 teñen dúas partes.
Verifica ti mesmo/a os teus resultados. Non é preciso que me envíes nada hoxe. Ánimo!
Se cadra, non lembras o Festival de Eurovisión do ano 2017. Pois daquela estivemos de celebración! De entre ducias de cancións en inglés cantadas por representantes de países de toda Europa, a gañadora foi «Amar pelos dois», unha balada en portugués, ese idioma fillo do galego-portugués medieval. Un mozo lisboeta, Salvador Sobral, foi o vencedor cantando na súa propia lingua.
Como vemos no seguinte vídeo, recentemente Salvador Sobral deu un concerto en Santiago. Alí referiuse a si mesmo como «galego do sur».
A vinculación do galego co portugués fai que poidamos entendernos, sen grandes dificultades, cuns 215 millóns de persoas do ámbito da lusofonía. Se, ademais, falas castelán e inglés, podes chegar a comunicarte en total con case 1000 millóns! Todo son vantaxes!
Escoita agora a interesante mensaxe que nos envía Isadora, alumna do IES Francisco Daviña Rey de Monforte de Lemos. Realmente convida á reflexión o que nos conta.
Aquí vai a tarefa de hoxe. Primeiro le no teu libro os apartados 1 e 2 da páxina 185 referidos á lusofonía (Un. 8). Escolle despois entre unha destas dúas opcións:
a) Resolver un encrucillado creado a partir da letra de «Amar pelos dois», de Salvador Sobral. Podes imprimir o PDF e tamén escoitar e ler a canción (aquí) para que che sexa máis fácil.
b) Facer un esquema sobre os países que constitúen a lusofonía, por continentes. Debes investigar (aquí, por exemplo) e incluír datos básicos: número de falantes por país ou se o portugués é lingua oficial ou non nese estado.
Faille unha foto á túa tarefa e envíama por MOODLE.
Lembras o Festival de Eurovisión do ano 2017? Pois estivemos de celebración! De entre ducias de cancións en inglés cantadas por representantes de países de toda Europa, a gañadora foi «Amar pelos dois», unha balada en portugués, ese idioma fillo do galego-portugués medieval. Un mozo lisboeta, Salvador Sobral, foi o vencedor cantando na súa propia lingua.
Como vemos no seguinte vídeo, recentemente Salvador Sobral deu un concerto en Santiago. Alí referiuse a si mesmo como «galego do sur».
A vinculación do galego co portugués fai que poidamos entendernos, sen grandes dificultades, cuns 215 millóns de persoas do ámbito da lusofonía. Se, ademais, falas castelán e inglés, podes chegar a comunicarte en total con case 1000 millóns! Todo son vantaxes!
Escoita agora a interesante mensaxe que nos envía Isadora, alumna do IES Francisco Daviña Rey de Monforte de Lemos. Realmente convida á reflexión o que nos conta.
Imos entón co «Como che vai?»
—Estamos na metade xusta de 21DEG. Como o levas? Que esperas ter conseguido cando remate o proxecto?
—Que opinas do feito de que Salvador Sobral gañase Eurovisión cantando en portugués?
—Cres que tamén podería chegar a ser gañadora unha canción en galego? Por que?
—Viaxaches algunha vez a Portugal ou a outro lugar de fala portuguesa? Resultouche alí difícil entenderte coa xente?
—Entendiches ben o que dixo Isadora? Que opinas dos seus diferentes comentarios: a súa boa adaptación a Galicia, o descoñecemento do galego no Brasil, o galego para a comunicación internacional?
—E sobre que ela fale de si mesma como «galega de alén do mar», igual que Sobral faino como «galego do sul»?
Este vídeo amosa algunhas diferenzas entre o galego e o portugués (do Brasil). Mais realmente demostra que a proximidade entre a nosa lingua e a portuguesa é tal que é posible manter unha conversa fluída sen problemas. Como comprobamos no diálogo, hai certos trazos (especialmente léxicos) que si poden provocar equívocos.
Seguimos, co «Como che vai?»
—Que tal cos 21 Días En Galego? Que fixeches hoxe?
—Conseguiches falar sempre en galego?
—Como ves a evolución da túa expresión oral? Cometes máis ou menos erros que ao comezo?
—Comprendiches o diálogo que manteñen as dúas persoas do vídeo?
—Poderías explicar que palabras provocan confusións entre eles? E por que?
—Que pensas das ventaxes que o galego ofrece para a comunicación internacional?
Máis alá de se vos gustan ou non as baladas románticas, o certo é que estamos de celebración! O portugués, nado do galego-portugués medieval, foi o idioma gañador no Festival de Eurovisión hai só un par de semanas. Unha canción sinxela cantada por Salvador Sobral, un mozo de Lisboa, na súa propia lingua venceu impoñéndose sobre outras supostamente máis «festivaleiras» cantadas, moitas delas, en inglés.
Agora que estamos a estudar en 3ESO o galego no ámbito da lusofonía, aquí vai o reto de hoxe: resolver un encrucillado feito a partir da letra de «Amar pelos dois». Fai clic na imaxe inferior e resolve este pasatempo en liña. Como axuda, podes escoitar e ler (aquí) a canción devagar e despois completar o encrucillado. Se queres apañar aínda algún positivo, podes imprimir a versión en PDF e entregar o pasatempo resolto antes do día do exame. Ánimo!
Último reto de 21DEG! Para quen non saiba, o protagonista da entrevista anterior é o cinco veces campión do mundo de triatlón, o ferrolán Javier Gómez Noya. Aínda que é algo obvio, sempre resulta útil ver un exemplo de como ser galegofalante non é un obstáculo para triunfar polo mundo adiante.
O reto de hoxe consiste en faceres unha entrevista oral en video. É domingo, daquela, se cadra, tes máis tempo e máis posibilidades para escolleres a persoa que che interese. Pode ser un familiar, un amigo/a, un coñecido/a (de ser posible, galegofalante, claro). Podes enfocar a entrevista ao teu gusto: preguntarlle polo seu traballo, pola súa infancia, polas súas afeccións, polo idioma... Como ti vexas?
Preparares un guión previo pode ser útil. Presenta esa persoa e procura que a conversa sexa fluída. Xa sabes: tres minutos mínimo.
Hoxe chegamos ao día 13 dos 21 DEG! Deseguido, un novo vídeo. Este formou parte da campaña «Orgullos@s do noso, orgullos@s do galego». O seu obxectivo: amosar o valor e a potencialidade da nosa lingua pola súa relación co portugués.
Comproba agora se che sucede como á protagonista do vídeo e podes entender sen dificultade a canción «Aquarela» do brasileiro Toquinho.
Sabías que falando galego, podes entenderte no ámbito da lusofonía, sen grandes dificultades, cuns 215 millóns de persoas? Se ademais, falas castelán e inglés podes chegar a comunicarte en total con case 1000 millóns!
Cóntanos agora «Como che vai?» nun vídeo de tres minutos polo menos. Podes dar resposta a estas cuestións:
—Como o levaches hoxe?
—Como ves a evolución da túa expresión oral?
—Algún momento ou anécdota que che gustaría comentar?
—Segues con gañas de continuar?
—Comprendiches sen dificultades a canción de Toquinho?
—Viaxaches algunha vez a Portugal ou a Brasil? Que tal?
