Rapazas, rapaces, unha última entrada no blog para despedirmos o curso 2019-2020. Este terceiro e último trimestre foi moi estraño e complicado para todos. Espero de verdade que pasedes un bo verán e que teñades a oportunidade de desconectar e de cargar as pilas cara ao curso que vén.
E para ver se despedimos tamén a pandemia cun chisquiño de humor, déixovos o temazo «Oles moito a xel!» de Paramo Pictures, parodiando o «All the things she said» de Tatu.
Isto está rematando. O curso 2019-2020 está xa nas últimas. A ver se todos podemos pasar un bo verán cunha desescalada sen sobresaltos! E as pilas cargadas en setembro!
De momento, para facer un repaso xeral de todos os contidos (Gramática, Lingua e Sociedade, Literatura...) propoñémosche xogar con este Pasapalabras feito na casa. Adiante!, xa fixeches un parecido! Contesta por escrito letra a letra. Se na primeira rolda che quedan preguntas sen resolver, podes seguir dándolle voltas ao rosco ata que remates.
Cando finalices, faille unha foto ou pantallazo aos teus resultados e envíamos por MOODLE.
Tres xogos ben distintos que che permitirán mellorar o teu vocabulario e ir depurando interferencias do castelán. Nesta ocasión, debes facer dous xogos de cada categoría e mandarme como sempre seis imaxes por MOODLE.
Lembra que este tipo de xogos son ideais para mellorar o teu galego.
Xa sabes, pon a proba os teus coñecementos de léxico galego. Le atentamente as cuestións que se propoñen nas actividades e vai respondendo con tento. Mandame, por MOODLE, o pantallazo ou foto dos resultados de tres xogos de cada categoría (en total 6 imaxes).
Se cadra, xa coñeces o Portal das Palabras. É un espazo en Internet creado en 2013 pola Real Academia Galega e a Fundación Barrié para difundir e mellorar o noso léxico.
Paga a pena dedicarlle un tempo a visitar as súas seccións. Entre elas está a de Xogos, que consta de varias categorías. A tarefa de hoxe é, sen máis, xogar. Debes seleccionar tres xogos de cada unha destas categorías:
Hoxe, a xeito de repaso, un sinxelo e divertido Breakout educativo: xa sabedes, un deses xogos derivados dos populares Escape Rooms nos que hai que superar unhas probas para conseguir abrir o cadeado final e liberarse.
Neste caso coñecerás o shériff Suso Portela, que vén desde terras moi afastadas. Para conseguirlle o billete de volta ao lugar do que nunca debeu saír, debes poñer a proba os teus coñecementos sobre os verbos en galego.
Repasa o estudado sobre o verbo e adiante! Iso si, debes ter en conta que nesta actividade se emprega a denominación tradicional dos tempos verbais.
Tendo en conta isto, a xogar! Observa os vídeos, segue os pasos e resolve as probas. Se o fas ben, conseguiras o código completo que abre o cadeado final. Non é necesario que envíes nada a MOODLE.
Nas páxinas 181, 203, 227 e 249 do teu libro tes recadros que che explican cales son os procesos básicos de formación de palabras: derivación, composición e parasíntese. Le estes apartados.
Este sería un resume básico:
As palabras simples son as que só están formadas por un lexema [L] e mais morfemas flexivos [MFX/MFN]: gato, rápida, patacas...
gato = gat-[L] + -o[MFX]
As palabras derivadas fórmanse engadindo a unha palabra simple morfemas derivativos prefixos [MDP] ou sufixos [MDS]: portugueses, xornalista, inútil...
portugueses = portugu- [L] + -es-[MDS] + -es[MFN]
As palabras compostas son aquelas nas que se produce a unión de dous lexemas [L] e, ás veces, os correspondentes morfemas flexivos [MFX/MFN]: xordomudas, beirarrúas, benvida...
As palabras parasintéticas son as que están formadas de dous xeitos diferentes:
a) As que posúen prefixación e derivación simultáneas: descamisar, entristecer... Non deben ser confundidas con palabras derivadas porque, se eliminamos prefixo ou sufixo, ningunha das voces ten sentido: *descamisa, *camisar.
descamisar = des-[MDP] + -camis-[L] + -ar [MDS]
b) As que xorden polos procedementos combinados de composición e derivación (sufixos): norteafricano, paraugueiro, setemesiño...
Continuamos co repaso da análise morfolóxica. Lembra, consiste en descompoñer unha palabra identificando a estrutura que a forma. Debes reler o apartado 4.2 O nivel morfolóxico: palabras e morfemas (páx. 18 do teu libro). Aí poderás ver os distintos tipos de morfemas que poden constituír unha palabra.
Lembra que facemos a análise morfolóxica do seguinte xeito.
